لبنیات

این فراورده‌ها می‌تواند به صورت سنتی یا صنعتی که فرایندهای پاستوریزه شدن و هموژنیزه شدن را می‌گذراند تولید شود.

سرشیر، چربی بسته شده شیر پس از جوشاندن شیر در روی آن که مزه ای خوشایند دارد.

خامه، چربی شیر است که از سرشیر گرفته می‌شود یا در روش صنعتی مستقیم از شیر خام گرفته می‌شود.

کره، چربی شیر است که از هم زدن خامه حاصل می‌شود.

پنیر، از راه مایه زدن به شیر یا افزودن سرکه که شیر را دَلَمه می‌کند فراهم می‌کنند. سپس این بخش دلمه شده را که جامد آبکی است از آب پنیر جدا کرده و درون پارچه ای زیر فشار می‌گذارند تا آبش در رود. گفتنی ست روش‌های زیادی برای درست کردن پنیر هست و پنیر انواع بسیار زیادی دارد.

ماست، از راه افزودن باکتری‌های استرپتوکوک و لاکتوباسیل یا همان مایه که شیر را تخمیر می‌کند حاصل می‌شود.

کشک، از جوشاندن دوغ و صاف کردن و خشک کردن آب آن بدست می‌آید.

تَرف یا سُج یا قره قروت، خوردنی ای ترش مزه که از جوشاندن آب صاف شده کشک و خشکاندن آن بدست می‌آید.

مَسکه، کره ایکه از زدن ماست و جدا کردن دوغ بدست می‌آید، به آن کره دوغی هم می‌گویند.

دوغ، به دو شیوه بدست می‌آید: ۱ آمیختن آب و ماست؛ ۲ زدن ماست و جدا کردن دوغ از مسکه (کره دوغی) که این دوغ ترش تر است.

پینو، نوعی کشک است

لور، پنیر دلمه شده سفت نشده‌است که مزه ای شیرین دارد

آروشه، خوردنی خوشمزه که از سودن پنیر تازه در روی دیگ آتش که به روغن می‌نشیند و افزودن آرد بدست می‌آید.

دورده یا دووِه، باقی‌مانده ترش و شور مزه کره ای که داغ شده و روغنش جدا شده‌است.

روغن زرد یا کرمانشاهی، روغن خالص کره که از جوشاندن کره یا مسکه بدست می‌آید.

شکر پنیر، شیرینی ای که از آمیختن آب پنیر و شکر و پختن آن فراهم می‌شود.

بستنی، خامه ایست که به آرامی یخ بسته‌است. گاه قدری ثعلب نیز بدان می‌افزایند.

شیر غنی‌شده، شیری است که با تبخیر، آب آن به کار رفته و قوام گرفته‌است؛ معمولاً به آن شکر هم می‌افزایند.

شیر خشک، با پراندن آب شیر به صورت صنعتی به دست می‌آید.

خامه ترش، خامه ایست که به وسیله باکتری تخمیر و ترشیده‌است.

کفیر، نوشابه ای شیرینی خوشمزه سالم  شبیه به دوغ که از افزودن دانه‌های کفیر یا همان مایه کفیر به شیر و تخمیر شیر فراهم می‌شود.

خامه مخصوص قنادی که از ترکیب خامه طبیعی به همراه شیر کره یا روغن به دست می‌آید